W związku z coraz szybszym znoszeniem ograniczeń i restrykcji związanych z koronawirusem, podjęliśmy decyzję o zakończeniu serii komentarzy „koronawirusowych”.

Poniższy komentarz będzie ostatnim tego typu. Nie oznacza to jednak, że zaprzestaniemy tej formy komunikacji z klientami i rynkiem. Wręcz przeciwnie, zaczniemy opracowywać publikowane co dwa tygodnie Komentarze Makroekonomiczne.  

Komentarze Makro swoim zakresem obejmą tematy poruszane dotychczas ale z większym naciskiem na sytuację europejską i globalną. Dodatkowo uzupełniane będą okresowymi (kwartalnymi, półrocznymi bądź rocznymi) omówieniami wyników oraz aktualnej sytuacji spółek emitujących obligacje korporacyjne przy współpracy z DM MS. 

Nowa forma komentarza już wkrótce, a tymczasem przejdźmy do omówienia wydarzeń ostatnich dwóch tygodni. 

Polska

Tarcza 4.0 - tylko w tym roku rząd zamierza wydać około 2,7 mld zł

Tarcza 4.0 zawiera między innymi następujące propozycje:

Koszt pierwszej tarczy szacowano na około 30,5 mld zł, drugiej na około 18,5 mld zł, trzeciej na 2,6 mld zł. Do tego dochodzi tarcza finansowa (100 mld zł), mechanizmy wsparcia przygotowane przez Bank Gospodarstwa Krajowego, które mogą gwarantować kredyty warte 120-130 mld zł.

Kolejny, wyraźny impuls fiskalny, wsparty kolejną obniżką stóp procentowych NBP (omówienie poniżej) stawia nas w szeregu razem z krajami rozwiniętymi, które wszelkimi dostępnymi sposobami wspierają gospodarki w obronie przed skutkami koronawirusa. Skutkami, które częściowo same wywołały zamykając gospodarki w początkowych fazach pandemii. Oczywiście dziś z perspektywy czasu łatwo wyciągać wnioski i oceniać decyzje podejmowane w obliczu bezprecedensowego wyzwania jakim jest wirus. Trzymając się jednak faktów możemy dziś powiedzieć, że częściowo lekarstwo (zamrożenie gospodarek) okazało się bardziej szkodliwe niż sama choroba, a na pewno dużo bardziej kosztowne.

W krótkim i prawdopodobnie średnim terminie powyższe działania postawią w pewnym stopniu gospodarkę na nogi, ale w długim okresie zadłużenie ma to do siebie, że trzeba je spłacać. Dodatkowo jego skala może przynieść wiele mniej lub bardziej nieoczekiwanych skutków.

Kolejna, trzecia z rzędu, obniżka stóp procentowych

Decyzją RPP stopy procentowe ustanowiono na następującym poziomie:

Tym samym nowe maksymalne odsetki wynoszą– 7,2% [(3,5%+stopa referencyjna) x 2]

Przełożenie na WIBOR-y Na 01.06.2020 było następujące:

Dla większości zaskakująca decyzja NBP pokazuje, jak niskie obawy inflacyjne mają polscy bankierzy centralni. Wymieniane przeze mnie w komentarzach argumenty za obniżkami pozostają, jak widać w opinii NBP bez zmian, a być może się pogłębiają. 

Ciekawa była również reakcja złotówki, która po decyzji zanotowała osłabienie, żeby następnie kontynuować względnie silne wzrosty notowań z ostatnich tygodni, o czym również będzie mowa poniżej.

Bezrobocie w Polsce

W kwietniu z systemu zniknęło aż 165,5 tys. osób, za których przedsiębiorcy przestali płacić składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. Taki spadek zatrudnienia oznacza pobicie dotychczasowego rekordu z listopada 2008 r., gdy osiągnął on 34 tys. etatów. Skala zwolnień wywołanych epidemią COVID-19 jest prawie pięciokrotnie większa. 

Z rejestrów powiatowych urzędów pracy wynika z kolei, że w tym czasie jako bezrobotni zarejestrowało się "tylko" 55,4 tys. osób.

Ze statystyk ZUS-u wynika, że w liczbie 165,5 tys. osób, które zostały wyrejestrowane w kwietniu, jedna czwarta to cudzoziemcy. Ciągle jednak 620 tys. pracowników, głównie zza naszej wschodniej granicy, zachowało zatrudnienie pomimo kryzysu.

Fundusz odbudowy UE - Około 62,8 MLD euro dla Polski

Około 62,8 mld euro w grantach i pożyczkach ma dostać Polska od Unii Europejskiej - wynika z propozycji Komisji Europejskiej. Łącznie KE zaproponuje na odbudowę gospodarczą w UE 750 mld euro. Polska ma po Włoszech, Hiszpanii i Francji dostać największą sumę bezzwrotnych dotacji w UE.

Polska może liczyć na 37,69 mld euro w bezzwrotnych grantach. 81,7 mld euro miałoby trafić do Włoch, 77,3 mld euro do Hiszpanii, a 38,7 mld euro do Francji.
Z kolei w pożyczkach do Polski miałoby trafić 25,1 mld euro; 90 mld do Włoch, 63 mld euro do Hiszpanii.

Fundusze przyznane do dyspozycji Polsce mogą być rozłożone na 4-lata. Kwota jest równowartością ok. 3 proc. PKB rocznie. Z wyliczeń portalu bankier.pl wynika, że Polska mogłaby za łączną kwotę wsparcia zbudować 8 Centralnych Portów Komunikacyjnych lub 8000 km autostrad.  

Prawdopodobnie fundusze dostępne będą od 1 stycznia 2021 roku.

Złe odczyty makro polskiej gospodarki

Sprzedaż detaliczna spadła w kwietniu najmocniej w historii, a przynajmniej od 1994 roku, kiedy takie dane są zbierane - podał GUS. Spadek zanotował 22,6%, podczas gdy prognozy przewidywały go na poziomie – 16,9%.

Poniższa tabela przedstawia spadek sprzedaży detalicznej w podziale na kategorie. Jak widać najsilniejszy spadek zanotowały branże tekstylna, odzieżowa i obuwnicza o ponad 60%, niewiele lepsza była branża motoryzacyjna spadek o ponad 50%. Najniższy spadek, co nie powinno dziwić, zanotowały żywność, napoje i wyroby tytoniowe, choć dalej było to prawie 15%.

Kolejnym złym odczytem była produkcja przemysłowa, która spadła o 24,6 procent w stosunku do kwietnia sprzed roku, czyli wróciliśmy do poziomów produkcji z 2013 roku. Prognozy - -10,0% r/r.

Pojawiły się podejrzenia, że aż tak głębokie załamanie produkcji, to „zasługa” tarczy antykryzysowej, bo firmy mogły celowo zaniżać przychody ze sprzedaży, aby spełnić warunki konieczne do tego, aby utrzymać pomoc. 

Giełda

Główne polskie indeksy giełdowe w ciągu ostatnich dwóch tygodni notowały dalsze wzrosty, podążając ścieżką wytyczaną przez giełdy krajów rozwiniętych na czele z USA, Niemcami czy krajami azjatyckmi.

Źródło: Stooq.pl

Zgodnie z powyższą tabelą wszystkie indeksy w ostatnich dwóch tygodniach notowały ponad 5% wzrosty, na czele z indeksem średnich spółek (mWIG40), który zyskał ponad 7,50%.

W skali dwóch miesięcy wzrosty są jeszcze bardziej imponujące, każdy z powyższych indeksów urósł o ponad 15%, w tym okresie dominował indeks małych spółek (sWIG80) z imponującym +26%. 

Inwestorzy zdają się wierzyć w zakończenie kryzysu wywołanego pandemią i z dużym optymizmem patrzą w przyszłość. W tym miejscu po raz kolejny warto przywołać kilkakrotnie wspominaną przeze mnie perspektywę drugiej fali spadków, niekoniecznie wywołanej nawrotem koronawirusa na jesień. Dla przestrogi i pewnego ostudzenia zapałów można przypomnieć, że przy kryzysie w 1929 (do którego porównywane są obecne odczyty makro) giełdy po początkowym silnym spadku w kolejnych miesiącach urosły o około 50% żeby w ciągu kolejnych 3 lat spaść o około 80%. Oczywiście aktualne czasy są zupełnie inne i sytuacja nie musi się powtórzyć ale w obecnym bezmiarze optymizmu i programów monetarno-fiskalnych warto mieć powyższe dane z tyłu głowy przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, z szczególnie dotyczących akcji.

Waluty

Zgodnie z powyższymi wykresami jasno widać silne umacnianie złotówki w ostatnich dwóch tygodniach. Za nic miała ona kolejną obniżkę stóp procentowych, po której zanotował delikatne osłabienie żeby później kontynuować dalszą silną aprecjację. 

Względem dolara złotówka umocniła się o 4,92%, względem franka o 4,70%, a w stosunku do euro o 2,76%. Wydaje się, że inwestorzy dostrzegają siłę polską gospodarki wspartą polskimi jak i europejskimi programami fiskalnymi. Dodatkowo notowaniom PLN-a pomagał pozytywny (na tle rynku) odczyt PKB, który zanotował w pierwszym kwartale wzrost o 2% r/r oraz niewielki spadek kwartał do kwartału o 0,4%. Prawdopodobnie zatem nasze PKB skutki pandemii odczuje dopiero w II kwartale tego roku.

Świat 

Fundusz odbudowy Unii Europejskiej

Z propozycji opublikowanej przez Komisję Europejską wynika, że cały fundusz będzie miał wartość 750 miliardów euro, z czego 2/3 to będą bezzwrotne granty dla państw, a 1/3 – pożyczki. Kwota to około 5 proc. PKB Unii Europejskiej, rozłożona na 4 lata. W przeciwieństwie do tradycyjnego budżetu UE - fundusz będzie finansowany przez emisję długu przez Komisję Europejską, a więc będzie to czysta stymulacja kredytowa gospodarki. Spłata nastąpi w latach 2028-2056 z nowych podatków, m.in. podatku cyfrowego, czy granicznego podatku węglowego (Carbon Border Tax). Fundusz jest stymulacją gospodarki opartą na pierwszym w historii Unii Europejskiej uwspólnotowieniu długu.

Dane makroekonomiczne

Wskaźników makroekonomiczne z Polski i Świata (w nawiasie prognoza): 

Polska:

USA:

Niemcy:

Strefa Euro:

Chiny:

Giełdy na świecie

Podczas ostatnich dwóch tygodni Niemiecki DAX wzrósł o 8,54%, a francuski CAC o 8,99%. 

Amerykański S&P500 oraz NASDAQ notowały dalsze wzrosty (odpowiednio ok. +5,00% oraz ponad 3,00%). 

Jeszcze solidniejszy wzrost zanotował japoński NIKKEI225 aż o 9,80%,a chiński Shanghai Composite Index – China urósł o 1,37%.

Dla podsumowania powyższych danych można przywołać ostatni akapit punktu dotyczącego giełdy w Polsce.

Rynek obligacji

Wydarzenia z rynku

Raz w miesiącu publikujemy Miesięcznik Kredytowy (dostępny na naszej stronie w zakładce „Raporty i analizy”, w którym podajemy skondensowane informacje od Emitentów. W niniejszym komentarzu podawać będziemy zatem informacje skrótowo.

 

Szymon Gil
CIIA
Michael / Ström Dom Maklerski